مقدمه

یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم اعلام حریق در محیط‌های پرخطر نظیر صنایع سنگین، سکوهای نفتی، پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها، شستی‌های اعلام حریق دستی (Manual Call Points) هستند که نقش حیاتی در حفظ جان افراد و تأمین امنیت تأسیسات ایفا می‌کنند. شرکت‌های بسیاری در تولید این محصولات فعالیت می‌کنند ولی یکی از برندهای معتبر و پیشتاز در این حوزه MEDC است. طراحی و تولید اولیه محصولات medc ابتدا در انگلستان بوده ولی امروزه تحت مالکیت Eaton (یک شرکت آمریکایی در زمینه مدیریت انرژی و تجهیزات الکتریکی) قرار دارد و از معروف‌ترین شرکت‌ها در تولید محصولات مقاوم در برابر شرایط سخت محیطی است. 

در این مقاله، به‌صورت جامع به معرفی انواع مدل‌های شستی اعلام حریق MEDC خواهیم پرداخت. می‌خواهیم ویژگی‌ها، کاربردها، تفاوت‌ها و نکات کلیدی این محصولات را بررسی کنیم تا بتوانید انتخابی آگاهانه و دقیق داشته باشید.

چرا شستی اعلام حریق MEDC؟

انتخاب یک شستی اعلام حریق مناسب در محیط‌های پرخطر، تفاوت بین یک پاسخ مؤثر به حادثه و یک فاجعه جبران‌ناپذیر را رقم می‌زند. محصولات MEDC بیش از ۴۰ سال است که بسیار کامل و با قابلیت و کارایی بالا تولید می‌شوند. همچنین مجموعه‌ای کامل از شستی‌های اعلام حریق دستی، یکی از تولیدات بسیار موفق این شرکت است که ویژگی‌های زیر را دارا هستند:

• شستی‌های اعلام حریق MEDC به طور کامل برای محیط‌های صنعتی و خورنده طراحی شده‌اند. 

• این محصولات در برابر ضربه، خوردگی و یا نوسان دما مقاومت بالایی دارند و از دماهای بسیار پایین تا دماهای بالا را پاسخگو هستند. همچنین در بدترین شرایط آب و هوایی نیز عملکرد قابل اطمینانی دارند.

• این شستی‌ها قابلیت استفاده در مناطق ضد انفجار (Ex d / Ex e) را دارند.

• دارا بودن تأییدیه‌های بین‌المللی (ATEX, IECEx, UL, CSA) از دیگر مزیت‌های این نوع شستی‌های اعلام حریق است.

• طراحی این مدل شستی‌ها به گونه‌ای است که برای کاربردهای خاص می‌توان آن‌ها را شخصی‌سازی کرد و هیچگونه اختلالی در عملکرد آن‌ها به وجود نمی‌آید. 

به دلیل همین مزیت‌های زیادی که انواع مدل‌های شستی اعلام حریق medc دارند، همیشه جزو اولین انتخاب‌ها برای مهندسین ایمنی، مدیران HSE و متخصصان آتش‌نشانی در صنایع حساس هستند.

طبقه بندی کلی شستی‌های اعلام حریق MEDC

شستی‌های MEDC بر اساس کاربردی که دارند طبق معیارهای مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند، که عبارتند از:

• نوع بدنه و متریال ساخت: شستی‌های اعلام حریق برند MEDC در جنس‌های GRP، آلومینیوم و فولاد ضدزنگ ساخته می‌شوند.

• نوع فعال‌سازی: فعال سازی این مدل شستی‌ها به دو صورت دکمه فشاری (Push Button) و شیشه‌ای (Break Glass) می‌باشد.

• نوع نصب: این محصولات می‌توانند به صورت روکار و یا توکار نصب شوند. 

• استاندارد مقاومتی: شستی‌های MEDC بر اساس مقاومتی که دارند می‌تواند ضدانفجار، ضدخوردگی، ضدآب و… باشند که اکثرا دو یا چند ویژگی را با هم دارند.

انواع مدل‌های شستی اعلام حریق MEDC

شستی اعلام حریق MEDC مدل PB

شرکت MEDC شستی‌های اعلام حریق PB (Push Button) را در چهار مدل مختلف PBW، PBUL، PBE و PBI تولید می‌کند. این مدل شستی‌ها برای استفاده‌ی آسان در شرایط حساس طراحی شده ‌اند و دارای یک دکمه‌ی فشاری هستند که با فشردن آن، آژیر حریق به صدا درمی‌آید. برای امنیت بیشتر، شستی اعلام حریق PB جهت راه‌اندازی مجدد پس از فعال‌سازی، به یک کلید مخصوص نیاز دارد. این ویژگی به جلوگیری از غیرفعال‌سازی‌های هماهنگ نشده کمک می‌کند.

تفاوت انواع مدل‌های PB در نوع حفاظت، گواهی‌ها، ولتاژ کاری و محدوده دمای کاری آن‌ها خلاصه می‌شود. به عنوان مثال شستی PBW صرفا دارای درجه IP بالا بوده و هیچ گونه حفاظت ضد انفجاری شامل آن نمی‌شود. در حالی که شستی PBE از درجه حفاظت Ex d برخوردار بوده و دارای گواهی ضد انفجار ATEX است. یا به عنوان مثالی دیگر شستی ضد انفجار PBUL می‌تواند تا ولتاژ 240 ولت مورد استفاده قرار گیرد در حالی که ولتاژ مجاز شستی PBI به دلیل نوع حفاظت آن (Exia) فقط تا 28 ولت است.

مقایسه انواع مدل‌های PB شستی اعلام حریق MEDC

مدل	PBUL	PBE	PBI	PBW
نوع حفاظت	Explosion Protected, Class I, Div 2, Class II, Div 2	Explosion Protected, EExed (Increased Safety)	Explosion Protected, EExia (Intrinsically Safe)	Weatherproof/dust proo
گواهی ها	UL Listed to Class I, Div 2, Groups A-D, BGUL & PBUL Class II, Div 2, Groups F & G (PBUL only), Listing No. E186629 UL listed for ordinary locations, Listing No. S8117	ATEX approved Ex II 2GD, BAS02ATEX2105X (BG & PB), EExedIICT6 (switch only), EExedmIICT4 (other versions), CENELEC EN50014, EN50019, EN50018, EN50028, Suitable for use in Zones 1 & 2 Chinese Certification (PBE & BGE): CQST – Exed IIC T6 (switch only) GOST ‘R’ Certification (PBE & BGE): Exedm IIC T6, Exedm IIC T4 (other versions) Russian Fire (VNIIPO) Approved Brazilian (Inmetro) Certification: BR-Ex emd IIC T4 or BR-Ex ed IIC T6	ATEX approved Ex II 1GD, Baseefa 03ATEX0084X (BG & PB), EExia IIC T4, CENELEC EN50014, EN50020, Suitable for use in Zones 0,1&2 CSA Certification to C22.2 (PBI only): Nos.0-M, 0.4-M, 14-M, 25, 30-M, 94, 142-M1987, 157-M1987, 157-92, Enclosure Type 4. T4A Class I Groups A, B, C & D, Cert. No. 79120 GOST ‘R’ Certification (PBI & BGI): Exia IIC T4 Russian Fire Approved (VNIIPO) GOST ‘K’ Certification (PBI only): Exia IIC T4 Chinese Certification (PBI & BGI): CQST – Exia IIC T4 Brazilian (Inmetro) Certification: BR-Ex ia IIC T4	Weatherproof/ dust proof, IP66/IP67
ولتاژ	Up to 240V	Up to 250V	Up to 28V (IS)	Up to 254V
دمای کاری	25°C to +55°C-	20°C to +50°C-	40°C to +50°C-	40°C to +55°C-

 

شستی اعلام حریق MEDC مدل BG

از انواع شستی‌های اعلام حریق MEDC می‌توان به مدل‌های سری BG (Glass Break Type) اشاره کرد که شامل شستی‌هایی از نوع Break Glass است که برای فعال‌سازی، نیاز به شکستن شیشه دارند. این مدل‌ها در نسخه‌های تک‌قطبی و دو‌قطبی عرضه می‌شوند. شستی‌های اعلام حریق BG در چهار مدل مختلف BGW، BGUL، BGE و BGI تولید شده است. این مدل شستی‌ها در هنگام وقوع خطر با شکستن شیشه آن‌ها فعال می‌شوند و از لحاظ ظاهری تفاوتی با یکدیگر ندارند. تنها تفاوت این مدل‌ها در نوع حفاظت، گواهی‌ها، ولتاژ کاری و محدوده دمای کاری آن‌ها خلاصه می‌شود.

به عنوان مثال شستی BGW دارای درجه IP بالایی است و هیچ گونه حفاظت ضد انفجاری را شامل نمی‌شود اما شستی BGE از درجه حفاظت Exed و گواهی ضد انفجار ATEX برخوردار است. همچنین شستی ضد انفجار BGUL می‌تواند تا ولتاژ 240 ولت مورد استفاده قرار گیرد و این در حالی است که ولتاژ مجاز شستی BGI به دلیل نوع حفاظتی که دارد، فقط تا 28 ولت جوابگو است. تفاوت این محصولات به طور کامل در جدول زیر فراهم شده است:

مقایسه انواع مدل‌های BG شستی اعلام حریق MEDC

مدل	BGW	BGUL	BGE	BGI
نوع حفاظت	Weatherproof/dust proof	Explosion Protected, Class I, Div 2, Class II, Div 2	Explosion Protected, EExed (Increased Safety)	Explosion Protected, EExia (Intrinsically Safe)
گواهی ها	Weatherproof/ dust proof, IP66/IP67	UL Listed to Class I, Div 2, Groups A-D, BGUL & PBUL Class II, Div 2, Groups F & G (PBUL only), Listing No. E186629 UL listed for ordinary locations, Listing No. S8117	ATEX approved Ex II 2GD, BAS02ATEX2105X (BG & PB), EExedIICT6 (switch only), EExedmIICT4 (other versions), CENELEC EN50014, EN50019, EN50018, EN50028, Suitable for use in Zones 1 & 2 Chinese Certification (PBE & BGE): CQST – Exed IIC T6 (switch only) GOST ‘R’ Certification (PBE & BGE): Exedm IIC T6, Exedm IIC T4 (other versions) Russian Fire (VNIIPO) Approved Brazilian (Inmetro) Certification: BR-Ex emd IIC T4 or BR-Ex ed IIC T6	ATEX approved Ex II 1GD, Baseefa 03ATEX0084X (BG & PB), EExia IIC T4, CENELEC EN50014, EN50020, Suitable for use in Zones 0,1&2 CSA Certification to C22.2 (PBI only): Nos.0-M, 0.4-M, 14-M, 25, 30-M, 94, 142-M1987, 157-M1987, 157-92, Enclosure Type 4. T4A Class I Groups A, B, C & D, Cert. No. 79120 GOST ‘R’ Certification (PBI & BGI): Exia IIC T4 Russian Fire Approved (VNIIPO) GOST ‘K’ Certification (PBI only): Exia IIC T4 Chinese Certification (PBI & BGI): CQST – Exia IIC T4 Brazilian (Inmetro) Certification: BR-Ex ia IIC T4
ولتاژ	Up to 254V	Up to 240V	Up to 250V	Up to 28V (IS)
دمای کاری	–40°C to +55°C	–25°C to +55°C	–20°C to +50°C	–40°C to +50°C

 

شستی اعلام حریق MEDC مدل BG2

برند MEDC شستی‌های اعلام حریق BG2 خود را درسه مدل BG2W، BG2E و BG2I ارائه می‌دهد که در مواقع خطر با شکستن شیشه فعال می‌شوند. این مدل‌ها از لحاظ ظاهری کاملا مشابه هستند اما جهت انتخاب مدل مناسب، باید به تفاوت‌های مهم آن‌ها توجه نمود. تفاوت این مدل‌ها در چهار ویژگی متفاوت شامل نوع حفاظت، گواهی‌ها، ولتاژ و دمای کاری خلاصه می‌شود. برای انتخاب مدل مناسب، قبل از اقدام به خرید حتما باید این ویژگی‌ها مدنظر قرار بگیرند.

به عنوان مثال شستی اعلام حریق ضد انفجار BG2E از حفاظت Exed برخوردار بوده و ولتاژ مجاز آن تا 250 ولت است. اما نوع حفاظت شستی اعلام حریق BG2I از نوع Exia است و با توجه به اینکه این نوع حفاظت بر پایه پایین آوردن سطح ولتاژ و جلوگیری از ایجاد جرقه است، بنابراین میزان ولتاژ مجاز این نوع شستی‌ها نهایتا تا 28 ولت است. از سوی دیگر شستی اعلام حریق BG2W صرفا از IP بالایی برخوردار بوده و شامل هیچ گونه حفاظت ضد انفجاری نمی‌شود.

در جدول زیر تمامی این کمیت‌ها در مدل‌های مختلف شستی‌های اعلام حریق BG2 مقایسه شده است.

مقایسه انواع مدل‌های BG2 شستی اعلام حریق MEDC

مدل	BG2W	BG2E	BG2I
نوع حفاظت	Dust-tight and Weatherproof	Explosion Protected EExed (Increased Safety)	Explosion Protected, EExia (Intrinsically Safe)
گواهی ها	Not Applicable	CENELEC EN50014, 018, 019, 028 Cert. No. BAS02ATEX2105X EExedIICT6 (switch only EExedmIICT4 (other versions) Suitable for use in Zones 1 & 2	CENELEC EN50014, 020 Cert. No. Baseefa03ATEX0084X EExia IIC T4 Suitable for use in Zones 0, 1 & 2
ولتاژ	Up to 254V	Up to 250V (Switch only) Up to 24V (Resistors & Switch)	Up to 28V (IS)
دمای کاری	–40°C to +55°C	–20°C to +50°C	–40°C to + 50°C

 

شستی اعلام حریق MEDC مدل SM87

 یکی دیگراز انواع مدل‌های شستی اعلام حریق MEDC، شستیSM87 است که از مدل‌های پرکاربرد و بسیار کلیدی در خانواده شستی‌های MEDC است و به این دلیل که Push Button است بیشتر با نام SM87PB ارائه می‌شود. اما به طور کلی شستی SM8 در دو مدل با نام‌های SM87BG و SM87PB موجود است. در ادامه تفاوت ظاهری هر کدام را می‌بینید.

این مدل شستی از جنس آلومینیوم با پوشش استیل ساخته شده و در برابر شرایط محیطی سخت مقاومت خیلی بالایی دارد. و بسته به انتخاب در دو مدل Momentary (فشاری لحظه‌ای) یا Latching (فشاری قفل‌شونده) قابل ارائه است. 

انواع استانداردهای شستی‌های اعلام حریق MEDC

همانطور که در ابتدا گفته شد محصولات MEDC به دلیل کیفیت بالایی که دارند، در سطح جهانی به فروش می‌روند و بنابراین حتما باید تاییدیه‌ها و استانداردهای جهانی را هم داشته باشند. تمامی مدل‌های MEDC دارای استانداردهای زیر هستند:

• ATEX: استاندارد موردنیاز اروپا برای مناطق انفجاری

• IECEx: تأییدیه جهانی برای تجهیزات ضد انفجار (Ex)

• UL و CSA: استاندارد آمریکای شمالی

• IP66/IP67/IP68: حفاظت مورد نیاز در برابر گرد و غبار، باران، آب‌پاشی و حتی غوطه‌وری

نکات کلیدی در انتخاب مدل مناسب شستی اعلام حریق medc

بررسی منطقه خطر

در انتخاب انواع مدل‌های شستی اعلام حریق باید این نکته مهم را در نظر بگیرید که محیط مورد استفاده شما در محدوده چه زون عملیاتی قرار دارد و بر اساس آن تصمیم بگیرید. در انواع مدل‌های این شستی‌ها محصولاتی برای Zone1 و Zone2 طراحی شده‌اند و برخی دیگر برای محیط‌های دارای گردوغبار انفجاری (Zone 21/22) مناسب هستند.

جنس بدنه متناسب با شرایط محیطی

یکی دیگر از مواردی که باید بررسی شود این است که بر اساس محیط مورد استفاده شما، بهتر است چه جنسی از شستی اعلام حریق استفاده شود؟ به این دلیل که در محیط‌های صنعتی عوامل خطرناکی همچون گرد و غبارات قابل انفجار، گازهای قابل اشتعال، رطوبت و… وجود دارد؛ الزامی است که جنس بدنه شستی با شرایط محیطی سازگار باشد. این که محیط‌ سرپوشیده است یا خیر؟ شرایط آب و هوایی چگونه است؟ و… همه در انتخاب جنس شستی باید مدنظر قرار بگیرند. در ادامه انواع جنس بدنه شستی‌ها را بر اساس کاربردشان بررسی کرده‌ایم تا بتوانید انتخاب درست‌تری داشته باشید. 

• (Glass Reinforced Polyester) GRP: مناسب برای محیط‌های دارای رطوبت، نمک، مواد شیمیایی مثل تصفیه‌خانه‌ها، کارخانه‌های مواد شیمیایی، یا نزدیکی دریا

• (Aluminium) آلومینیوم: بسیار در برابر ضربه مقاومت دارد، ولی در محیط‌های خورنده و اسیدی احتمالا دچار خوردگی می‌شود؛ بنابراین بهتر است در محیط‌هایی که نیاز به استحکام مکانیکی بالایی است مثل پالایشگاه‌ها و کارخانه‌های فلزکاری از شستی آلومینیومی استفاده شود. 

• (Stainless Steel) استیل ضدزنگ: این جنس هم در برابر ضربه مقاوم است و هم در محیط‌های مرطوب، گرم و دارای مواد خورنده، دوام بسیار بالایی دارد. بنابراین از شستی اعلام حریق استیل در هرجایی که مواد خورنده شدید وجود دارد مثل محیط‌های دریایی، سکوهای نفتی یا صنایع غذایی می‌توان استفاده کرد.

نوع عملکرد موردنیاز

قبل‌تر گفتیم که شستی‌های اعلام حریق MEDC به دو صورت دکمه فشاری(Push Button) و شکستن شیشه(Break Glass) موجود هستند. اما باید انتخاب بر اساس نوع عملکردی که از شستی انتظار داریم، صورت بگیرد. 

• Push Button (دکمه فشاری): به طور سریع و آسان، فقط با فشار دادن یک دکمه فعال می‌شود، تعمیر و نگهداری راحت‌تری دارد و نیاز به تعویض شیشه ندارد. به طور مثال در یک پالایشگاه یا پتروشیمی با تعداد کارگران زیاد بهتر است شستی اعلام حریق Push Button نصب شود تا به راحتی با فشردن یک دکمه اعلام حریق کرد و سریع‌تر از حوادث و اتفاقات ناگوار جلوگیری کرد.

• 🔨Break Glass (شکستن شیشه): برای مکان‌هایی که نباید اعلام حریق تصادفی انجام شود مناسب است. با شکستن شیشه یا صفحه جلویی فعال می‌شود و برای این کار به یک وسیله سنگین یا یک چکش نیاز است. اما پس از فعال سازی باید شیشه عوض شود. مثلا برای یک سکوی نفتی یا یک محیط با حساسیت بالا که نباید به طور تصادفی یا از روی کنجکاوی اعلام حریق کرد، بهتر است از شستی اعلام حریق Break Glass استفاده کرد.

سوالات متداول

• آیا در بین مدل‌های شستی اعلام حریق MEDC مدل‌های دارای نشانگر LED هم وجود دارد؟ بله در برخی مدل‌ها امکان اضافه کردن نشانگر LED فراهم شده است.
• آیا می‌توانیم برای شستی‌ها متن سفارشی قرار دهیم؟ بله، سفارشی سازی متن امکانپذیر است و می‌توانید نوشته‌های چند زبانه، علایم و نمادهای اختصاصی را به هر رنگی که مدنظرتان است بر روی شستی‌ها سفارشی سازی کنید.قرار دهید. 
• در مدل‌های PG شیشه شکسته شده را از کجا و چگونه تهیه و تعویض کنیم؟ شرکت MEDC کیت‌های تعویض شیشه را برای همه مدل‌ها تولید و در اختیار تمامی نمایندگان خود در سراسر دنیا قرار داده‌است. این کیت‌های یدکی در بسته‌های چندتایی عرضه می‌شوند. شما می‌توانید از فروشگاه‌های معتبری همچون شرکت پارس کنترل و یا نمایندگان MEDC اقدام به خرید کنید. تعویض شیشه در برخی از مدل‌ها به راحتی و بدون مهارت خاصی انجام می‌شود و در برخی دیگر به کمک ابزار تخصصی و تجربه فنی قابل انجام است.

جمع‌بندی

برند MEDC با سابقه طولانی و تخصصی در زمینه تجهیزات ضد انفجار، مجموعه‌ی بی‌نظیری از محصولات حرفه‌ای و ایمن را تولید کرده‌است که می‌توانند بهترین انتخاب برای محیط‌های صنعتی باشند. اما برای انتخاب درست در بین انواع مدل‌های شستی اعلام حریق MEDC باید یک آگاهی کلی در مورد مدل‌های متنوع این برند داشته باشید تا بتوانید بسته به نیاز خود مطمئن‌ترین محصول را انتخاب کنید.

در این مقاله انواع مدل‌های شستی اعلام حریق MEDC را با جزئیات فراوان در ویژگی‌ها و کاربردهایشان معرفی کردیم و سعی کردیم با استفاده از جداول مقایسه‌ای و تصاویر محصولات، اطلاعات شما را در این مورد افزایش دهیم تا بتوانید آگاهانه‌تر تصمیم بگیرید. البته برای انتخاب نهایی، بهتر است با شرکت‌های تامین کننده محصولات MEDC مثل شرکت پارس کنترل تماس بگیرید. شرکت پارس کنترل با 15 سال سابقه در فروش انواع تجهیزات ضد انفجار در تمامی برندها می‌تواند شما را در این مسیر یاری کند.